Vanaf dit jaar zal de jurering van de Brabantsedag optocht op een andere manier plaatsvinden dan dat dit voorheen ging. Met de jurering op zich was niks mis. Maar toch werd, zowel bij wagenbouwers als bij de juryleden zelf, de algemene einduitslag de laatste paar jaar niet helemaal gezien als een afspiegeling van de verhoudingen binnen de aparte onderdelen. Reden hiervan is dat de einduitslag een gemiddelde was van de klassering in de diverse onderdelen.
Hoe werd er eigenlijk gejureerd?
De jurering van de Brabantsedag optocht gaat al jaren op dezelfde manier. De jury, bestaande uit mensen met diverse achtergronden, beoordeelt de wagens op drie onderdelen; Overdracht thema, Spel en Vormgeving. Elk jurylid rangschikt de wagens van 1 t/m 17 (in het geval van 17 deelnemers) voor zijn specifieke onderdeel, zonder daarbij beïnvloed te mogen zijn door het geheel. De groep met het minste aantal punten (dus gemiddeld de hoogste klasseringen heeft binnen de onderdelen) is algemeen winnaar.
Voor 2012 zag deze jurering er als volgt uit:
Bron figuur: Ietskes Schif
Wat gaat er nu veranderen?
Elk jurylid gaat per wagen een puntenaantal toekennen op schaal van 1 tot 100. Dit aantal wordt opgebouwd uit vier onderdelen; Totale presentatie, Overdracht van het onderwerp, Theatrale/Muzikale kwaliteit (In 2013 nog Spel) en Artistiek- Technische uitvoering. Elk onderdeel mag maximaal 25 punten krijgen. Elk jurylid gaat uit van een positieve insteek. Dat betekent dat alleen in geval van duidelijk ondermaatse prestaties een ‘onvoldoende’ (= minder dan 56 van het maximaal aantal toe te kennen 100 punten) gegeven wordt. Een groot verschil met de vorige jurering is dus dat elk jurylid nu naar alle onderdelen, in plaats van één specifiek onderdeel, gaat kijken.
Deze uitslagen worden vertaald in één cijferreeks voor de totale klassering (het totaal van alle juryleden) en drie cijferreeksen voor de deelklasseringen.
Een andere belangrijke verandering is dat de juryleden hun oordeel, op basis van uitwisseling van argumenten en gedeelde gezichtspunten, na de optocht nog mag bijstellen.
De afgelopen jaren kende de Brabantsedag een innovativiteitsprijs, deze was in de praktijk echter lastig uit te reiken omdat innovativiteit niet meetbaar is. Vandaar dat deze is vervangen door ‘De Parel’.
De onderdelen
Artistiek-technische uitvoering
De mate waarin de vormgeving bijdraagt aan een overtuigend totaalbeeld.
Plastische vormgeving, kostuums, kleur en compositie worden in dit aspect meegenomen, maar ook de kunst van het weglaten, de overtuiging die van de gekozen vormgeving uitgaat, de mate waarin consequent met de vormgeving is omgegaan, de combinatie van vormen.
Theatrale/muzikale kwaliteit (vervangt vanaf 2014 deelklassering spel)
Enerzijds datgene wat de wagen spannend maakt door middel van spel, actie, muziek, beweging, grime, effecten. Anderzijds heeft elke wagen ook zonder deze toevoegingen een zekere theatrale kwaliteit. Daarmee bedoelen we dan met name de uitstraling van de wagen. De wijze waarop muziek/geluid is toegepast op en om de wagen verdient speciale aandacht. Het gebruik van muziek dient de vormgeving, het beeld en de sfeer van de wagen te versterken.
Overdracht van het onderwerp
Overdracht van het onderwerp is de mate waarin ontwerpers en bouwers er in geslaagd zijn hun thema zodanig uit te werken dat het uitstijgt boven het reproduceren van (een verzameling van) bestaande gegevens. Er moet iets eigens aan het ontwerp toegevoegd zijn, de wagens moeten ‘smoel’ hebben.
Prijzen
Algemeen klassement
De nummers 1 tot en met 10 worden bekend gemaakt tijdens de prijsuitreiking, waarvan de eerste drie een prijs krijgen. De overige deelnemers worden tijdens de prijsuitreiking als ex-aequo benoemd.
Deelklasseringen
Binnen elk onderdeel worden de nummer een, twee en drie bekend gemaakt. De algemeen winnaar valt buiten deze prijzen.
Individueel
De jury mag 3 ‘individuele prijzen’ uitdelen om haar speciale waardering uit te spreken over individuen die zich door hun spel uitzonderlijk en kwalitatief hoogstaand manifesteren in de optocht.
De Parel
De Parel is een prijs voor een uitzonderlijke groepsprestatie, constructie, uitbeelding, materiaalgebruik, e.d., kortom iets wat buiten alle genoemde categorieën valt, maar wat de juryleden dermate opviel tijdens de optocht dat het meer dan een vermelding waard is. De jury bepaalt per jaar of deze prijs wel of niet uitgereikt wordt.
Andere prijzen
De jury heeft uitdrukkelijk geen bemoeienis met andere prijzen zoals persprijs, sponsorprijs, publieksprijs en prijzen van specifieke organisaties.
Juryrapport
Van ieder jurylid wordt verwacht dat hij of zij binnen 3 weken na de optocht een beknopt verslag maakt van een aantal, vooraf opgegeven, wagens. Deze verslagen worden onder toezicht van de juryvoorzitter samengevoegd tot een consistent en leesbaar conceptrapport. Dit conceptrapport wordt vervolgens aan alle juryleden voorgelegd en door hen aangevuld met aanpassingen/wijzigingen met daarin de mogelijkheid speciale aandacht te geven voor de aspecten die binnen zijn of haar eigen vakgebied vallen. Het uiteindelijke doel is om binnen 6 weken een gedegen juryrapport per wagen (waarin zal worden ingegaan op de sterke en zwakke kanten van het ontwerp en presentatie) te kunnen overhandigen aan de wagenbouwers.
Samenvatting – de opdracht die de jury meekrijgt
Doel van de beoordeling door de vakjury:
Onafhankelijke beoordeling van de kwaliteit van de wagens en klassering daarvan op grond van de presentatie in de optocht.
Richtlijnen
- Beoordeel enkel de presentatie in de optocht
- Bezichtiging voorafgaande de optocht is beeldvormend
- Sluit andere factoren die de beoordeling kunnen beïnvloeden uit
- Juryoverleg is bedoeld om argumenten uit te wisselen en gezichtspunten te delen
- Liever consensus dan stemming
- Neem kennis van het dit stuk en beoordelingscriteria gesteld door de Stichting Brabantse Dag
- Beoordeling op de schaal 0-100, zodanig dat onderlinge kwaliteitsverhouding wordt uitgedrukt
- Sluit gelijk eindigen van presentaties uit
- Ga vertrouwelijk om met beoordelingen
| Aspecten wel van belang | Aspecten niet van belang |
| Presentatie in de optocht | Ontwerp- en bouwproces |
| Overdracht van het onderwerp | Verwachtingspatroon |
| Overtuigingskracht | Waardering door het publiek |
| Theatrale en muzikale kwaliteit | Sociale aspecten |
| Gebruik van materialen en techniek | |
| Historie voelbaar | |
| Originaliteit en artisticiteit |
Het volledige juryprotocol is hier (pdf) na te lezen.
Auteur: Joost Haneveer (vriendenkring De Rooie Hoek), originele bron: Stichting Brabantsedag
